Mặc dù thị trường gặp nhiều khó khăn, các nhà phân tích tin rằng năm 2024 sẽ mở ra một giai đoạn tăng trưởng tín dụng mới, bao gồm cả tín dụng tiêu dùng.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ông Đoàn Thái Sơn phát biểu tại một hội thảo gần đây về phát triển tín dụng tiêu dùng lành mạnh. Ông cho biết tội phạm hiện đang lợi dụng mạng xã hội để tổ chức các nhóm chia sẻ cách trốn tránh nghĩa vụ trả nợ cho các tổ chức tín dụng và công ty tài chính tiêu dùng.

Bà Mai Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN), cho biết tình trạng này đã khiến nhiều khoản vay tiêu dùng trở thành nợ xấu, gây khó khăn cho hoạt động của các tổ chức tín dụng và công ty tài chính tiêu dùng.

Ngoài ra, theo bà Trang, việc thúc đẩy tín dụng tiêu dùng còn gặp khó khăn do người vay khó chứng minh mục đích sử dụng vốn và khả năng trả nợ, trong khi các khoản vay tiêu dùng thường mang tính cấp bách. Đối tượng vay chủ yếu là người lao động có thu nhập thấp hoặc trung bình, không có tài sản đảm bảo, dẫn đến rủi ro tín dụng cao hơn và lãi suất cho vay cao hơn, tiềm ẩn nguy cơ nợ xấu.

NHNN cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung nguồn vốn, đáp ứng đầy đủ và kịp thời nhu cầu vay hợp pháp của người dân. Đồng thời, NHNN sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, phát triển các dịch vụ cho vay và thanh toán trực tuyến, đi kèm với cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình vay vốn, nhằm giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận nguồn vốn chính thức với lãi suất hợp lý.

NHNN cũng sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy định pháp lý về hoạt động cho vay.

Hiện nay, tín dụng tiêu dùng đạt khoảng 2,8 triệu tỷ đồng, tương đương 20% tổng dư nợ cho vay toàn hệ thống. Có 16 tổ chức tín dụng lớn trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng đang cung cấp hơn 30 sản phẩm vay tiêu dùng trên thị trường.

Theo FiinGroup, năm 2023 là năm khó khăn nhất của thị trường tài chính tiêu dùng tại Việt Nam, với mức tăng trưởng tín dụng giảm 9,1% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân đến từ suy giảm kinh tế, nhu cầu vay giảm, chất lượng tín dụng suy yếu, khó khăn trong thu hồi nợ, và chính sách cho vay chặt chẽ hơn.

Lợi nhuận trước thuế của các công ty tài chính giảm hơn 3.620 tỷ đồng trong năm 2023, tiếp tục xu hướng giảm bắt đầu từ sau đại dịch năm 2020. Nguyên nhân chính là thu nhập lãi giảm và dự phòng rủi ro tăng, phản ánh chất lượng người vay giảm sút.

Tuy nhiên, các nhà phân tích của FiinGroup tin rằng năm 2024 sẽ là bước ngoặt, mở ra giai đoạn tăng trưởng tín dụng mới, trong đó có tín dụng tiêu dùng. Sau thời kỳ suy giảm do tiêu dùng nội địa và xuất khẩu chững lại, tăng trưởng tín dụng dự kiến sẽ phục hồi rõ nét hơn từ nửa cuối năm 2024, nhờ vào chính sách tiền tệ nới lỏng toàn cầu, lãi suất trong nước giảm, xuất nhập khẩu phục hồi, và nhu cầu tiêu dùng cải thiện.